Een herinnering aan Hella Haasse

Een herinnering aan Hella Haasse

In alle in memoriams die deze dagen gewijd zijn aan Hella Haasse wordt zij afgeschilderd als de ‘grande dame’ van onze literatuur en dat was zij natuurlijk ook. Juist daarom vind ik het leuk om nu een heel andere kant van haar te laten zien. Een raillerende kant, een beetje baldadig zelfs. Deze kant van haar sprak mij erg aan.
Het was ergens in de jaren tachtig dat er een congres georganiseerd was van schrijfsters en andere kunstenaressen die iets ophadden met het feminisme. Het vond plaats tijdens een weekend op het landgoed Den Treek, op de Utrechtse heuvelrug nabij Leusden. Het huis Den Treek was oud en groot en werd wel gebruikt als conferentie-oord. In de vele, ouderwetse slaapkamers kon worden overnacht.
Hella nam ook aan dit congres deel. Er waren meer oudere schrijfsters aanwezig, zoals Andreas Burnier en Josepha Mendels. En uit Belgie Clara Haesaert. Andreas, Hella en ik namen met zo’n vijftien anderen deel aan een van de groepsgesprekken, waarbij het over de eigen kunst ging en de problemen die je eventueel had met het naar buiten brengen daarvan. Iedereen moest om de beurt daarover het hare zeggen met een voorbeeld erbij. Hella las een gedicht voor, dat zij ook uitgereikt had, naar ik meen en dat herkenbaar refereerde aan een moeilijke situatie in haar huwelijk. In de daarop volgende discussie bleek dat zij het niet wilde publiceren omdat ze dat pijnlijk vond voor haar man. Ik betreurde dat want het was een goed gedicht en ik zei haar dat ook. Maar zij zei, dat het nu eenmaal zo was en dat er meer was dat op die manier in de lade bleef liggen. Daar moest je mee leren leven.
Het hielp niet dat ik tegen haar zei: Het is toch maar kunst, Hella!

Daarna gingen we aan de borrel en tot mijn verrassing was zij echt van de jenever. Wij dronken er samen een paar en toen de rest van het gezelschap voorstelde om een wandeling door de grote en prachtige najaarstuin te maken, waren onze beide glazen nog niet leeg. Met het glas in de hand namen we deel aan de wandeling, die vrolijk en uitgelaten was. Ik had mijn borrelglaasje inmiddels in mijn zak gestoken, maar dat van Hella was pas leeg toen we een bruggetje overstaken over een grote vijver. Wat ermee te doen? Vroeg ze zich luidop af. En onder grote hilariteit volgde ze haar eerste impuls en wierp het met een grote boog in de vijver!
Ook dat was Hella Haase. De Hella Haasse die ik mede hierdoor voorgoed in mijn hart sloot.

2 oktober 2011